Uppi fyrir rösklega hundrað tveimur tylftum ára voru kútar að nafni Etrúrar í þann veginn að ausa af viskubrunni sem einhver jós yfir þá aðeins fyrr.
Gusurnar lentu á lítt þróuðum garðyrkjufræðingum kenndum við úlfynjuson og er fram liðu stundir leiddi gusan til þess að mikilmennskubrjálæðingar bárust á banaspjótum um hnossið, góssið og þrælasölurétt, verktöku fyrir skattheimtu, tilkall til embætta en ofar öllu hugmyndafræðilegt forræði sem var jafn hverfult og hvað annað en peningar á þessum umbrota- og útþenslutímum.
Bræður tveir, sem (vitaskuld vonlaust) börðust fyrir réttindum pöpuls, atvinnulausra og eigna-, bænda er misst höfðu býlin sín og þá um leið gegn rísandi auðstétt ásamt þeirri valdastétt er fyrir var og kyrfilega fest í sessi, voru drepnir. Jarðeignalöggjöf þeirra tók þó velsæmandi mark á eigendum jarða; gerði ráð fyrir bótum þeim til handa fyrir þann part sem af yrði tekinn og jafnvel skattaafslátt fyrir það sem eftir yrði. En drepnir voru þeir báðir tveir og öld herforingja tók við með borgarastyrjöldum, þrælauppreisnum og almennu angri fyrir á að giska friðelskandi borgara Rómar. Engan skyldi því undra að valdatafli sem hrundið var hér af stað endaði með valdatöku eins manns. Seinna meir brann Róm til að gera langa sögu stutta og lærdómurinn um hættur fjármagns virðist ekki hafa síast inn.

Hvort afstýra megi stórslysi sem skapast af núningi fjármagns við almannahag veit ég ekki. Þar sem almannahagurinn er óhrekjanlegt hugtak, legg ég til að baggar verði felldir niður og skiptimynt heimsveldisns verði tímaeining alltént áður en veldið tekur að riða.